عوامل خشنودی امام زمان
مقدمه :
موضوع امام زمان و مهدویت یک از موضوعات مهم و اساسی در عقاید اسلامی و به خصوص مذهب تشیع می باشد که امروزه برخی از سود جویان باهدف قرار دادن اعتقادات پاک و روحانی علاقه مندان و ارادتمندان به ساحت مقدس حضرت امام زمان(عج) دام هادد را بر سر راه آنان گسترانیده اند.
اعتقاد به حضرت مهدی (عج)به عنوان امام عصر و زمان ما در این دوره و زمان می تواند عامل بسیار مهم و پر اررزشی در جهت هدایت وراهنمایی بشریت به سوی سعادت دنیا و آخرت باشد. لذا توجه به معنویات و خواسته های آن حضرت که در واقع طریق نجات و رستگاری بشر خواهد بود می تواند سر لوحه کار و عبادت و زندگی هر مومن و فرد خداجوئی قرار گیرد تا در سایه رفتار به آن ضمن جلب خشنودی امام عصر (عج)موجبات فلاح و رستگاری خود و جامعه پیرامون خود را فراهم آورد.
ایمان و اعتقاد به مهدویت چیزی غیر از این نیست که انسان به تمام احکام و شرایع الهی که از سوی رسول اکرم (ص)و دیگر امامان و معصومین برای شیعیان و به نوی برای همه بشریت آمده معتقد باشد.
مهدویت خلاصه و جمع بندی همه دستورات دین است که در طی قرن ها از سوی خداوند متعال برای فلاح و رستگاری انسان امده و در ین برهه از زمان با پیشرفت علم و تکنولوژی ناگزیر باید شاهد شکوفائی و به ابر نشستن آموزه های دینی در اعمال و رفتار انسانها باشیم و ببینیم که چگونه انسانها در سایه اعتقاد به مصلح اصلی خود باز گرداند،زندگی سالم و صالحی را در زیر سایه یاز حکومت عدل جهانی حضرت مهدی (عج) تجربه کند.
بزرگان و علماء دین به موارد زیادی از این اعمال و رفتار که موجب رضایت و خوشنودی امام زمان (عج) می شود اشاره نمودند که یکی از این اعمال که میتواند در صدر انها قرار گیرد دعا در تعجیل فرج آن حضرت می باشد.
حال قصد داریم در این مقاله به مواردی که ما را در رسیدن به انجام این عمل یعنی در خواست تعجیل در فرج حضرت ولی عصر عجل الله تعالی فرجه شریف یاری می نماید مطالبی را ارائه نماییم.
باید دید که تعجیل در فرج یعنی چه؟ فرج و ظهور آخرین ذخیره الهی حضرت مهدی (عج) چه سود و فایده ای برای انسانها دارد؟ آیا اگر انسانها بدانند و به این شناخت و آگاهی برسند که ظهور و فرج تا چه حدی می تواند در سرنوشت دنیوی و اخروی آنها نقش داشته باشد، باز هم در فراهم آوردن زمینه فرج تعلل می کنند؟ و دهها سوال دیگر که با کنکاش در معنا و مفهوم دعا در تعجیل فرج به آن پاسخ داده می شود.
اول اینکه:این امر را با صراحت از خدای متعال مسالت نماید ، و به زبان فارسی یا عربی یا هر زیبان دیگری تقاضایش را بار بیان کند؛ به عنوان مثال چنین دعا نماید:اللهم عجل فرج مولانا صاحب الزمان علیه السلام.یعنی : بار خدایا!فرج مولای ما صاحب الزمان را زودتر برسان.
دوم اینکه :از خداوند (عز اسمه) درخواست کند که در فرج و گشایش امر آل محمد (ص) را تعجیل فرماید و زودتر برساند؛ چون فرج آن حضرت همان فرج انها است؛ چنان که در دعاها و روایات این معنی آمده است.
سوم اینکه: فرج گشایش امر تمام مومنین و مومنات یا فرج اولیا خدا را مسالت نماید , زیرا با آن فرج آن جناب (علیه السلام ) فرج اولیا خدا انجام می گردد؛ چنانکه در روایت رسیده .
چهارم اینکه: بر دعای کسی که چنین دعایی می کند، آمین بگوید، چون واژه آمین ، یعنی مستجاب کن؛ که این نیز دعاست، و دعاکننده و آمین گو،هردو در دعا شریکند بطوریکه در خبر آمده است.
پنجم اینکه: ارز خدای عز و جل بخواهد که هر کس که برای تعجیل فرج مولای ما (ع) دعا می کند، مستجاب سازد تفاوت بین این با نوع قبلی آن است که ، آمین گفتن فقط در حضور دعا کننده انجام می گیرد، ولی دراین مورد، حضور شرط نیست.
ششم اینکه: فراهم شدن و آماده گشتن اسباب و مقدمات زودتر رسیدن فرج را از خداوند مسالت نماید.
هفتم اینکه: درخواست نماید که موانع ظهور آن حضرت(ع) رفع و برطرف گردد.
هشتم اینکه:دعاکندگناهانی که باعث به تاخیرافتادن فرج آن حضرت است، آمرزیده شوند؛ گناهانی که دعاکننده یا غیر او از اهل ایمان مرتکب گردیده اند.
نهم اینکه: از خدای تعالی درخواست کنند که او را از آنچه که اثر یادشده را دارد ، در آینده زندگیش محفوظ و باز دارد
دهم اینکه: نابودی دشمنان آن حضرت (ع)را که وجودشان مانع از زودتر شدن فرج دوستانش می باشد، از خداوند بخواهد.
یازدهم اینکه: از خداوند بخواهد که دست ستمگران را از سر همه مومنین کوتاه سازد؛که این امر به برکت ظهور امامشان که در انتظارش هستند انجام می گیرد.
دوازدهم اینکه:
گسترش یافتن عدالت را در شرق و غرب زمین مسالت نماید؛زیرا این امر با ظهور آن حضرت (ع) حاصل نمی گردد؛ همچنان که خدای عزوجل و پیغمبران و اولیایش وعده داده اند.
سیزدهم اینکه:بگوید:خداوندا ! رفاه و خوشی را به ما بنمایان ! و نیتش محصول آن در زمان ظهور باشد؛ زیرا رفاه و خوشی کامل و تمام برای مومن حاصل نمی شود مگر به ظهور امام غایب از نظر.
چهاردهم اینکه: از خدای عزوجل بخواهدکه اجر و مزد عبادتها و کارهایش را تعجیل در امر و ظهور مولایش، مطابق خواسته و رضای حضرتش (ع) قرار دهد.
پانزدهم اینکه: توفیق یافتن به انجام این دعا (یعنی دعا برای مولایمان(ع) و درخواست تعجیل در امر فرجش را ) برای همه مومنین و مومنات بخواهد ؛ زیرا همدلی و اتفاق مومنین ، در این کار تاثیر ویژه ای دارد ؛ چنانکه در روایت آمده است. بنابراین هرگاه مومن مسالت نماید که مقدمات مطلوب و هدفش فراهم و آسان گردد، در جهت تحصیل آن ، کوشش بسزایی انجام داده است.
شانزدهم اینکه: از خدا ی عزوجل بخواهد که دین و حق و اهل ایمان را بر همه ملل و ادیان چیره و پیروز فرماید؛ زیرا این امر چنان که وعده کرده است ، جز به ظهور مولایمان صاحب الزمان (عج) حاصل نمی گردد؛ همانطور که در روایات در کتاب البرهان آمده است.
هفدهم اینکه : از خداوند عز اسمه در خواست نمایدکه از دشمنان دین و ستم کنندگان بر خاندان سیدالمرسلین (ص) انتقام بگیرد ؛ زیرا در اخبارآمده است که ، این امر با ظهور امام غایب اط نظر و آخرین امامان بزرگوار (ع) انجام می گردد.
هجدهم اینکه: برآن حضرت درود بفرستد ؛و منظورش در خواست رحمت ویژه ای از سوی خداوند باشد که با آن زودتر شدن فرجش آسان شود.
در باب زیارت حضرت رضا (ع) پس از درود فرستادن بر یک یک امامان (ع) چنین می خوانیم :
اللهم صل علی حجتک و ولیک القائم فی خلقک صلاۀ تامۀ نامیۀ باقیۀ تعجبل بها فرجه و تنصره بها
بار خدایا ! درود فرست بر حجت خود و ولیت که در میان خلقت به پا خواسته است ، درود فرستادنی تمام ، و با افزایش و همیشگی ، که با آن ، فرجش را زودتر برسانی ، و با ان پیروزش نمایی
نوزدهم اینکه : تعجیل در برطرف شدن محنت از چهره اش و دور گشتن هم و غم از قلب مقدسش (ع) را بخواهد؛ زیرا این از لوازم تسلط آن حضرت و نابودی دشمنانش می باشد.
بیستم اینکه: از خدای تعالی بخواهد که در امر خونخواهی برای مولای شهید مظلوممان ، حضرت ابی عبدالله الحسین (ع) تعجیل فرماید؛ زیرا این در حقیقت دعا برای فرزندش حضرت حجت(ع) است که طاب کننده خونبهای او و انتقام گیرنده از کشندگان وی می باشد.
عوامل خوشنودی امام زمان (عج) از دیدگاه آن حضرت
یکی از اموری که در روایات بر آن تاکید شده تلاش برای جلب خوشنودی امام زمان (ع) و دوری از خشم و ناخرسندی آن حضرت است. پرسشی که در اینجا مطرح می شود این است که چگونه می توان خشنودی آن امام را به دست آورد.
برای روشنتر شدن موضوع خوب است که نگاهی داشته باشیم به یکی ز این یادگاری های گرانقدر امام عصر (ع) ؛ یعنی دعای معروفی که با جمله << اللهم ارزقنا توفیق الطاعۀ…>> شروع می شود و در اوایل <<مفاتیح الجنان>> نیز آمده است.
در این دعای کوتاه و مختصر امام مهدی (ع) همه آنچه را که شایسته است ما خود را بدان ها آراسته یا از آنها پیراسته سازیم در قالب درخواست از خدابیان کرده و بصورت غیرمستقیم به ما فهمانده اند که به عنوان حجت خدا ؛چه انتظاری از ما دارند و چگونه شیعه ای را برای خود می پسندند. با هم این دعا را می خوانیم :
اللهم ارزقنا توفیق الطاعه و بعد المعصیه و صدق النیه و عرفان الحرمه و اکرمنا بالهدی و الاستقامه و سدد السنتنا بالصوابو الحکمه و املا قلوبنا بالعلم و المعرفه و طهر بطونتا عن الحرام و الشبهه و اکفف ایدینا عن الظلم و السرقه و اغضض ابصارنا عن الفجور و الخیانه و اسدد اسماعنا عن اللغو و الغیبه و تفضل علی علمائنا بالزهدو النصیحه و علی المتعلمین بالجهد و الرغبه و علی المستمعین بالاتباع و الموعظه و علی مشایخنا بالوقار و السکینه و علی الشباب بالانابه و التوبه و علی النساء بالحیاء و العفهو علی الاغنیاء بالتواضع و السعه و علی الفقراء بالصبر و اقناعه و علی الغزاۀ بالنصرو الغلبه و علی الاسراء بالخلاص و الراحه و علی الامراء بالعدل و الشفقه و علی الرعیه بالانصاف و حسن السیرۀ و بارک للحجاجو الزوار فی النفقۀ و اقض ما اوجبت علیهم من الحج العمرۀ بفضلک و رحمتک یا ارحم الراحمین.
<<بار خدایا ! توفیق فرمان برداری ، دوری از گناهان ، درستی و پاکی نیت و شناخت حرام ها را ،روزی ما فرما ؛ و مارا به راهنمایی و پایداری گرامی دار و زبان ما را در درست گویی و گفتار حکیمانه استوار ساز و دل ما را از دانش و معرفت سرشار کن و درون ما را از حرام و مال شبه ناک پاکیزه گردان و دست مارا از ستم گری و دزدی بازدار و چشم مارا از فجور و خیانت بپوشان و گوش ما را از شندن سخن بیهوده و غیبت بربند. خدایا بر علماء ما زهد و خیر خواهی ، بر دانش آموزان کوشش و شوق ، بر شنوندگان پیروی و پندگیری ، بر بیماران درمان و آسایش ، بر مردگانشان مهربانی و دلجویی ، بر پیرمردان وقار و سنگینی ، برجوانان بازگشت و توبه ، برزنان شم و پارسائی، بر توانگران تواضع و بخشش کردن ، بر فقیران صبر و قناعت ، برجنگجویان یاری و پیروزی ، بر اسیران رهائی و آسودگی ، برامیران عدل و مهرورزی ، بر رعیت به انصاف و خوش رفتاری ، تفضل نما. خداوندا به حاجیان و زوار در توشه و هزینه برکت ده و به فضل و رحمت خودت آنچه را بر انها واجب کردی از حج و عمره به انجام رسان . ای ارحم الراحمین.>>
بامرور بر این دعای ارزشمند و پرمحتوی به مواردی که امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف در مقام دعا از خداوند متعال خواسته که در واقع می تواند دستور العمل اجرائی فرد مسلمان و مومن و معتمدی باشد که می خواهد براساس خواسته ها و معنویات امام عصر و زمان خود که شاهد اعمال و رفتار اوست باشد.
حال به مواردی که در این دعای شریف ب عنوان وظایف فرد مومن که انجام آن خشنودی و رضایت امام زمان (عج) رادر پی خواهد داشت ، اشاره ای دوباره خواهیم داشت:
۱-فرمانبرداری از خداوند متعال
۲-عدم ارتکاب گناه که باعث دوری انسان از حریم خداوند متعال می شود.
۳-راستی و درستیو پاک و منزه بودن نیات و افکار انسان در کار پاک بودن اعمال و رفتار و کردار فرد
۴-قدرت شناخت و تشخیص حلال و حرام (حدود الهی )که عدم این شناخت و سرپیچی از فرامین الهی سقوط و دلالت و گمراهی انسان را در پی خواهد داشت .
۵-پایداری بر صراط مستقیم و راه کسانی که مشمول نعمت الهی شده اند.
۶-حفظ و نگهداری زبان و بکارگیری آن در راه درست و خداپسندنه
۷-تلاش در جهت کسب دانش و معرفت و پاک نمودن ظرف دل برای دریافت حکمت و دانش سودمند
۸-حفظ شکم از مال حرام و شبهناک (مال حلال آمیخته به حرام )
۹-حفظ و کنترل نفس از اعمال ظلم و ستم و خودداری از ارتکاب به دزدی و مال غیر
۱۰-پاک نگه داشتن چشم از نامحرم وخیانت
۱۱- حفظ و نگهداری گش از شنیدن معصیت الهی و دوری از شنیدن غیبت و بدگویی ها
۱۲-طهد و خیرخواهی علماء و دانشمندان که اگر علماء و دانشمندان اصلاح شوند مردم عادی باتبعیت از آنان به صلاح و رستگاری خواهند رسید.
۱۳-افزاایش کوشش و تلاش دانش آموزان و متعلمین در فراگیری علوم مفید
۱۴-پندگیری و عبرت آموزی از بزرگان توسط مردم عادی
۱۵- تواضع و خشوع بر توانگران و ثروتمندان
۱۶-عدل ومهرورزی بر توسط امیران و حاکمان
باتوجه به مواردی ک ازاین دعای شریف بیان شد اگر در واقع هریک از بندگان خداوند متعال در رجایگاه ومنصبی که قرار دارند بتوانند به درستی و براساس موازین اخلاقی و شرعی و عرفی وظایف خود را به نحو احسن انجام دهند ضمن اینکه رفتاری دینی و مطابق شرع انجام داده اند موجبات خوشنودی و رضایت امام زمان (عج)را فراهم آورده اند.
خداوند متعال از انسان به عنوان خلیفه و جانشین خود در زمین یاد کرده است ودر میان انسان ها،برگزیدگانی وجود دارند که انسانها باالگو پذیری از شخصیت و رفتار و اعمال آنان می توانند به درستی وظایفی را که به عنوان انسان و در مرتبه ای بالاتر خلیفه الهی برعهده او گذاشته شده است انجام دهند.
حضرت در این دعا می خواهد به ما یاد بدهد که اعمال و رفتاری که باید از جانب انسان در هر جایگاه و مقام و منصبی که برای رقم خورده است باید طبق معیار و ملاک خاصی انجام شود تادر بردارنده خیردنیا و آخرت برای خود انسان و محیط پیرامون او باشد.
نکته قابل توجه در این دعا این است مه حضرت توفیق اجرا و عملی شدن این خواسته ها را از درگاه خداوند متعال می خواهد ،چرا که می خواهد به انسانهای مومن این نکته را یادآوری نماید که هرکار خیرکه از انسان سر می زند با توفیق و عنایات حضرت حق هماره است و اگر خداوند نخواهد توفیقی به بنده ای بدهد هیچ کس توان انجام کار خیری را نخواهد داشت.
از موارد قابل ذکر دیگری که در این دعا به چشم می خورد این است که تقریبا امام همه اقشار مختلف مردم را باجایگاهها ی مختلف اجتماعی در نظر گرفته است وخواسته وظایف و مسولیت های انان را گوشزد نماید
حضرت در فرازهایی از این دعا چگونگی رفتارهای اجتماعی را به انسان ها می آموزدو یاد آور می شود که انسان چون موجودی است اجتماعی و اعمال و رفتار او در اجتماع تاثیر گذار است باید به نحوی با اجتماع تعامل اشته باشد که ضمن خیرخواهی و سودمندی برای اجتماع از آزار رساندن و اذیت کردن همنوعان خود پرهیز نماید.آنجایی که می فرماید توفیق استفاده درست از مال و دست و چشم را ازدرگاه خداوند متعال مسالت نماید.
نتیجه گیری:
انسان در پی رسیدن به سعادتمندی و پیروزی است و در این راه و رسیدن به مقصود از هیچ کاری چشم پوشی نمی کند و همه تلاش بشر از آغاز خلقت تا پایان جهان مادی برای رسیدن به این منظور مهم است.
انسان در راه رسیدن به این اهداف (سعادتمندی و پیروزی ) مراحل مختلفی را طی کرده است و رنجها و مشقت های فراوانی را متحمل شده است و نیز شاهد فراز و فرودهای بسیاری بوده است.
حال اگر روزی به این انسان خواهان سعادت و زندگی سرشار از سلامت و بهروزی خبر دهند که در سایه انجام برخی از اعمال که ازجانب خداوند متعال آمده است می تواند به خواسته های خود برسد کمتر انسانی را می توان سراغ گرفت که از این خبرخوشحال نشده و در راه رسیدن به آن تلاش نکند.
انسان معتقد و مومن با عنایت به آموزه های دینی و اعتقادی و نیز دستورات و اوامرو نواهی خداوند متعال که در قالب احکام شرعی برای بشر نازل فرموده دانست می تواند بهحقیقت و واقعیت سعادت و خوشبختی برسد.
به اعتقاد ما شعیان خداوند متعال بافرستادن رسولان ،پیامبران و امامان در پی رسیدن انسان به سعادت بوده است و حال بشر بعد از پشت سر گذاشتن مراحل طولانی به زمانی رسیده است که آخرین حجت الهی در پرده غیبت به سر می برد و همانطوری که عوامل غیبت آن حجت الهی بدست بشر بوده و بااعمال و رفتار بشر در ارتباط می باشد.حال همین بشر نیز می توان در ظهور آن حضرت موثر تاثیرگذار باشدبه تعبیری دیگر انسان ها همانقدر که در غیبت مقصر هستند می توانند در ظهور موثر باشند.
جامعه انسانی با درک و شناخت درست شرایط که البته باید زمینه های این شناخت هم فراهم گردد می تواند در این زمینه های ظهور حضرت مهدی (عج)موثر باشد و ازآنجایی که انسان مومن باید اعمال و رفتار خود را در کفه دستورات و فرامین اولیای الهی بسنجند و تنظیم کنند در امر فرج نیز باید طبق آموزه های دینی و دستورات الهی و فرامین رهنمودهای اولیای دین عمل نمد و یکی از مهمترین اعمالی که اولیای الی برای امر فرج ذکر کرده انددعای در تعجیل فرج است که باید با رعایت شرایط و ویژگی های خاص خود انجام شسود تا ابن دعا کاربردی شده است و هرچه زودتر به نتیجه بر شد.
اعمالی که اولیای الهی برای امر فرج ذکر کرده اند دعاب ر تعجیل فرج است که باید بارعایت شرایط و ویژگی های خاص خود انجام شود تا در این دعا کاربردی ده و هرچه زودتر به نتیجه برسد.
انسان شیعه و معتقد به ساحت مقدس حضرا ولی عصر (عج)باید اعمال و رفتار خود رادرراستای رضای خداوند متعال و امام عصر و زمان خود انجام دهد.انسان مومن و وعتقد باید در زندگی فردی و اجتماعی خود الگووراهنمائی امین و مرد اعتماد برگزیند که خداند باعنایت خویش در این زمینهنیز به یاری انسان آمده و در کنار رسول (باطنی) نیروی عقل و تفکر ، رسولان ظاهری و امامان معصومین را برای هدایت و راهنمائی بشریت به سعادت دنیا و آخرت فرستاده است.
از آنجایی که دعا مغز جان عبادت است انسان بایدراه و رسم عبادت و دعا نمودن را از انسانهای برگزیده و امامان و پیشوایان دین بیاموزد تا با هدایت و راهنمائی آنان زودتر و بهتر و بدون گرفتار شدن در انحرافات و خرافات که امروزه بشر بوجودپیشرفت تمدن و تکنولوژی در فقدان معنویت در دام یادانو حیله گران که بافرقه سازی و توسل به اعتقادات پاک انسانها در صدد رسیدن به خواسته های شیطانی خود هستند، به حقیقت و واقعیت عبادت که همان بندگی خداوند متعال است دست یابد.
هر یک از انسانها در هر یک از جایگاه و منصب و مقامی مه دارند بای متوجه دامهای شیاطین جن و انس بوده و با دانش و آگاهی اط کمینگاههای شیطان و راههای افتادن در ورطه نابودی خود را رهایی بخشد.
در این میان چون هیچاه خداوند متعال زمین را از حجت الهی خالی نمی گذارد؛شناخت ومعرفت به حجت خداوند و امام عصر با تهذیب نفس و خود سازی همراه خواهد بود و این خود سازی و تهذیب نفس از راه انجام اوامرالهی و پرهیز از نواهی خداوند میسر است که بهترین شیوه برای رسیدن به آن گوش فرادادن به دستورات امام و ولی خداوند است که می تواند انسان را به سر منزل مقصود برساند.
منابع وماخذ:
۱)مکیال المکارم فی فوائد الدعاللقائم(عج)
۲)مفاتیح الجنان
